Een ruiker voor Lutgart

Tja, waarom schrijf ik voor de jeugd?

"Misschien omdat ikzelf nog een puber was toen ik begon te schrijven. Op dat ogenblik wist ik nog erg weinig over de wereld van de volwassenen. Of heeft ook de opvoeding die keuze mee bepaald? Met een boek voor volwassenen zou ik het erg moeilijk gehad hebben, omdat de woorden ‘zwijgen’ en ‘verzwijgen’ thuis bovenaan de lijst stonden. Ik herinner me nog de verontwaardiging van mijn vader, lang geleden, toen hij een paar bladzijden vond, waarop ik voor mezelf een stukje – niet al te harde – werkelijkheid had durven neerschrijven.

Dus stort je je maar in de onschuldige romantiek. Vanaf mijn zestiende was ik erg eenzaam. De school was er niet meer en ik kreeg veel vrije tijd. Mijn eerste boek, een geval van meer dan 300 bladzijden nota bene, verscheen in 1953. Het werd een uitgesponnen, sentimenteel verhaal, waarin zelfopoffering hoogtij vierde, met tussendoor de verschrikkingen van de oorlog die we net achter de rug hadden en die me nooit meer zou loslaten.

Zo heb ik veel later ‘De vader van het elfde uur’ geschreven, zonder voor een bepaald thema te kiezen, zonder vastomlijnd plan, maar met vooral veel romantiek."

JEUGDAUTEUR

Wat voorafging

Het manuscript, dat oorspronkelijk 'De dennen roepen ons' als titel droeg, werd in 1956 ingezonden voor de Kan. Am. Joos-prijsvraag.

Op 23 mei 1957 kwam het antwoord: ‘Tot onze spijt moeten wij U mededelen dat uw inzending ‘De dennen roepen ons’ niet de uitgeloofde prijs heeft weggekaapt. Wil opmerken dat dit op zichzelf geen afkeuring van uw werk inhoudt…   Opdat U niet zou gehinderd zijn om uw werk elders te laten verschijnen, zenden wij U het Ms (2 eks), alsmede de bijgevoegde illustraties terug…’

Het antwoord van Goede Pers Averbode op 9 oktober 1962 klonk positiever. De uitgeverij wou het jeugdboek in de loop van 1963 op de markt brengen. ‘De keurraad achtte het evenwel gewenst nog eens te spreken over enkele details, die zouden moeten in orde gebracht. De direktie van onze uitgeverij zal het uitgeven in haar Jongemeisjesreeks.'

Eerste uitgave

In 1964 verscheen het jeugdboek onder de titel van ‘Een ruiker voor Lutgart’. De uitgeverij Altiora Averbode stond op dat ogenblik - wat jeugdboeken betrof - nog in de kinderschoenen.

Het verhaal

Hoewel vader tengevolge van een val naar de kliniek is overgebracht, komen – net als ieder jaar tijdens de zomervakantie – gasten logeren in Patrijzennest, een pension midden de Kempen. Samen met haar moeder, zus en broer, moet Lutgart de handen uit de mouwen steken om  de gasten het naar de zin te maken: een drukke, kinderrijke familie, een stijfdeftig gezin en een ongehuwde dame. Vooral Lutgart geeft zich met hart en ziel. De toewijding zit haar in het bloed. Ze droomt ervan verpleegster te worden.

Maar dan komt de verslagenheid: vader zal invalide blijven. Lutgart beseft dat ze de financiële zorgen kan verlichten door de studie voor verpleegster op te geven en samen met haar moeder van hun huis een rustoord voor herstellenden te maken.

              Altiora Averbode, 1964, 131 p.              Altiora Averbode, 1980, 131 p.

                                         genaaid 65 fr. gebonden 80 fr.

Heruitgave

"In 1980 vroeg de uitgever van Altiora of hij ‘Een ruiker voor Lutgart’ mocht herdrukken. Dat deed de oude liefde weer oplaaien." 

RECENSIES

Leo Roelants in Lektuurgids 1965 ( nrs 3-4)

Een gezond boek, dat zijn gegeven zo aan de realiteit kon ontleend hebben: zonder kunstmatige opgeschroefdheid, zonder geforceerde grapjes, maar het alledagleven met zijn vreugden en verdrietelijkheden, met een eenvoudige godsdienstigheid als kracht en vertrouwen.

Een boek waar wat insteekt.

De Bond 13.11.64 (nr.44)

Een ontroerend boek over een zestienjarig meisje, dat met een zware tegenslag thuis geconfronteerd wordt, maar moedig alle egoïsme uit haar leventje bant.

Een stukje echt familieleven voor de bakvisjes van rond de veertien jaar.

Vrouwenbeweging, maart 1965

We presenteren u een aardig meisjesboek Een ruiker voor Lutgart. In 131 bladzijden krijgen we hier een verhaal, dat zó uit het leven kan gegrepen zijn. Geen avonturen die aan het ongelofelijke grenzen. Geen pubermentaliteit, maar levensechte gebeurtenissen, waarin Lutgart in haar zestiende jaar verwikkeld is.

Een broek familieleven, waar veel ontroering van uitgaat, een verhaal van teleurstellingen en troostende oplossingen, uiterst geschikt voor meisjes van veertien en ouder.

Een ingezond boek.

‘De eerste boeken van Lisette Hoogsteyns, waaronder Wolken drijven hoog en Een ruiker voor Lutgart kunnen worden getypeerd als romantische bakvisliteratuur. In deze verhalen is de jonge heldin bereid zich op te offeren voor wie haar nodig heeft.' (Het ABC van de jeugdliteratuur, M.Nijhoff, Groningen, 1995, p.230)